Risk Değerlendirmesi

Risk Değerlendirmesi: İş Sağlığı ve Güvenliğinde Temel Bir Adım

Risk değerlendirmesi, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) kapsamında iş yerlerinde karşılaşılabilecek tehlikeleri belirlemek, analiz etmek ve bu riskleri en aza indirmek için yapılan sistematik bir süreçtir. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre, işverenlerin risk değerlendirmesi yapması zorunludur. Bu süreç, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemede kritik bir rol oynar.

Risk Değerlendirmesinin Amacı

Risk değerlendirmesinin temel amacı, iş yerinde çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak, iş süreçlerini güvenli hale getirmek ve yasal mevzuata uyum sağlamaktır. Bunun yanı sıra;

• İş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek,
• İş verimliliğini artırmak,
• Çalışanların güvenli bir ortamda çalışmasını sağlamak,
• Hukuki ve mali sorumlulukları azaltmak gibi önemli katkılar sağlar.

Risk Değerlendirme Süreci

Risk değerlendirme süreci, sistematik bir yaklaşım gerektirir ve genellikle aşağıdaki adımlardan oluşur:

1. Tehlikelerin Tanımlanması

İlk adım, iş yerindeki tüm tehlikelerin belirlenmesidir. Kimyasal maddeler, fiziksel ortam, ergonomik faktörler, elektrik tesisatları ve çalışma koşulları gibi unsurlar değerlendirilir.

2. Risklerin Analiz Edilmesi ve Değerlendirilmesi

Belirlenen tehlikelerin hangi düzeyde risk taşıdığı incelenir. Olasılık ve şiddet analizleri yapılarak hangi risklerin öncelikli olarak ele alınması gerektiği belirlenir.

3. Önlemlerin Belirlenmesi ve Uygulanması

Riskleri en aza indirmek için alınacak önlemler belirlenir. Bu aşamada, teknik, idari ve kişisel koruyucu önlemler geliştirilerek uygulanır.

4. Risklerin İzlenmesi ve Gözden Geçirilmesi

Risk değerlendirme süreci, iş yerinde sürekli olarak güncellenmelidir. İş yerinde değişiklikler olduğunda veya yeni riskler ortaya çıktığında risk değerlendirme süreci tekrar gözden geçirilmelidir.

Risk Değerlendirme Yöntemleri

Risk değerlendirmesi farklı yöntemler kullanılarak gerçekleştirilebilir. En yaygın kullanılan yöntemler şunlardır:

• Nitel Risk Değerlendirme: Gözlemsel değerlendirme yaparak riskleri belirleme yöntemi.
• Nicel Risk Değerlendirme: Sayısal verilere dayalı analizler yaparak risklerin şiddetini ölçme.
• Hata Türü ve Etkileri Analizi (FMEA): Bir sistemde olası hataların analiz edilmesi ve önlemler geliştirilmesi.
• Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi (HAZOP): Endüstriyel tesislerde tehlikeli durumları belirlemek için kullanılan bir yöntemdir.

Sonuç

Risk değerlendirmesi, iş sağlığı ve güvenliğinin temel taşlarından biridir. İş yerindeki tehlikelerin erken tespit edilmesi ve uygun önlemler alınması, çalışanların sağlığını koruyarak güvenli bir çalışma ortamı oluşturur. İşverenlerin ve çalışanların iş birliği içinde hareket ederek bu süreci etkin bir şekilde yürütmesi, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önemli ölçüde azaltacaktır. Bu nedenle, risk değerlendirmesi sadece bir yasal zorunluluk değil, aynı zamanda sürdürülebilir ve güvenli bir iş hayatı için hayati bir süreçtir.